CZY WIESZ, ŻE LEGITYMOWANIE JEST JEDNĄ Z PODSTAWOWYCH I NAJCZĘŚCIEJ WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI POLICYJNYCH
Legitymowanie jest jedną z podstawowych i najczęściej wykonywanych czynności policyjnych , polega na ustaleniu lub potwierdzeniu tożsamości osoby. Istnieje wiele przyczyn legitymowania. Najczęściej wykonuje się je w celu rozpoznania, zapobiegania oraz wykrywania sprawców przestępstw i wykroczeń, ustalania świadków zdarzeń powodujących naruszenie porządku publicznego lub bezpieczeństwa, a także między innymi w celu poszukiwania osób zaginionych i ukrywających się przed wymiarem sprawiedliwości. Funkcjonariusze Policji dokonują legitymowania również na polecenie sądu, prokuratora, organów administracji państwowej oraz samorządu terytorialnego.
Czynność legitymowania trwa na ogół bardzo krótko. Legitymowanie to czynność administracyjna – porządkową, podczas której nie dochodzi do naruszenia godności ludzkiej ani praw człowieka. Podstawą prawną legitymowania jest Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 roku, a dokładnie art. 15 ust. 1 pkt 1, który mówi o tym, że policjanci podczas przeprowadzania czynności operacyjno – rozpoznawczych, dochodzeniowo – śledczych i administracyjno– porządkowych mają prawo do legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości. Jeżeli uważamy, że działanie policjanta było bezpodstawne lub przebiegało w sposób niezgodny z prawem, to można złożyć skargę na policjanta opisując wszystkie wątpliwości. Warto dodać i przestrzec, że umyślne wprowadzenie w błąd policjanta co do tożsamości własnej lub innej osoby, co do swego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania jest wykroczeniem i podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny. Trzeba pamiętać, że taka sama kara może nas spotkać jeżeli wbrew obowiązkowi nie udzielimy policjantowi naszych danych personalnych, które zweryfikują naszą tożsamość.
Ważne: Policjant ustala tożsamość osoby legitymowanej na podstawie:
- dowodu osobistego;
- dokumentu paszportowego;
- zagranicznego dokumentu tożsamości;
- dokumentu elektronicznego, o którym mowa w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
- innego dokumentu zawierającego fotografię i oznaczonego numerem lub serią;
- informacji o osobie w postaci zdjęcia wraz z opisem wizerunku osoby lub odcisków linii papilarnych zgromadzonych w policyjnych zbiorach danych lub zbiorach danych, do których Policja ma dostęp;
- oświadczenia innej osoby, której tożsamość została ustalona na podstawie dokumentów.
Uwaga: W przypadku legitymowania osoby znajdującej się w pojeździe policjant, ze względów bezpieczeństwa, może żądać opuszczenia pojazdu przez tę osobę oraz inne osoby znajdujące się w pojeździe.
Warto wiedzieć: W przypadku następującego bezpośrednio po sobie legitymowania z tej samej przyczyny kolejnych osób znajdujących się w pobliżu, policjant umundurowany jednokrotnie wykonuje czynności takie jak podanie swojego stopnia, imienia i nazwiska- w sposób umożliwiający odnotowanie tych danych, przyczynę podjęcia czynności służbowych, a na żądanie osoby, wobec której jest prowadzona czynność. Podaje także podstawę prawną podjęcia tej czynności. Policjant po zakończeniu legitymowania informuje ustnie osoby, wobec których podjęto tę czynność o prawie złożenia do właściwego miejscowo prokuratora zażalenia na sposób przeprowadzenia tych czynności.
Ważne: W przypadku gdy osoba legitymowana jest znana osobiście policjantowi, ustalenie jej tożsamości nie wymaga legitymowania.
Dla zainteresowanych: Policjant dokumentuje legitymowanie osoby w notatniku służbowym, notatce służbowej lub notatce urzędowej, określając datę, czas, miejsce i przyczynę legitymowania oraz następujące dane osoby legitymowanej:
- imię (imiona) i nazwisko oraz adres zamieszkania lub pobytu;
- numer PESEL, a w przypadku braku informacji o numerze PESEL – datę i miejsce urodzenia oraz imiona rodziców i nazwisko rodowe;
- rodzaj i cechy identyfikacyjne dokumentu, na podstawie którego ustalono tożsamość osoby legitymowanej lub rodzaj informacji.
źródło KGP